Kręcko to miejscowość pierwotnie związana z Wielkopolską oraz przejściowo z Dolnym Śląskiem. Ma metrykę średniowieczną i istnieje co najmniej od XIII wieku. Wymieniona została po raz pierwszy w łacińskojęzycznym dokumencie z 1293 pod nazwą "Grancze", 1334 "Cranczsko", 1408 "Cranszko", 1418 "Crąssko", 1420 "Cranyeczko", 1421 "Cransko, Krasquo", 1424 "Cranssco, Cransco", 1425 "Cramszko, Cranssco", 1428 "Grąnsco", 1462 "Cramssko", 1464 "Krzaszsko", 1465 "Krąszko", 1494 "Kranssko", 1497 "Kransko", 1508 "Crąnsko", 1530 "Crasko", 1545 "Crąsko", 1563 "Kresko", 1564 "Kręsko", 1944 "Kranz”.

Według niemieckiego językoznawcy Heinricha Adamy’ego nazwa pochodzi od polskiej                                                                              nazwy oznaczającej zakończenie, granicę czegoś – "krańca”. W swoim dziele o nazwach                                                                    miejscowych na Śląsku wydanym w 1888 roku we Wrocławiu wymienia on najstarszą                                                                                  nazwę miejscowości w polskiej formie Kraniec tłumacząc jej znaczenie "Dorf am Abhange"                                                                          czyli po polsku "Miejscowość na stoku, zboczu, pochyłości".                                                                                                                      Nazwa została zgermanizowana przez Niemców na Kranz w wyniku czego utraciła swoje                                                                        pierwotne znaczenie. Polska administracja spolonizowała zgermanizowaną nazwę                                                                                          na Kręcko w wyniku czego nie wiąże się ona obecnie z pierwszym znaczeniem.

                                                         HISTORIA

                                                                      W XIII wieku miejscowość była wsią szlachecką. W 1293 kasztelan zbąski Wojciech z Lubrzy w                                                                            uznaniu zasług nadał Teodorykowi synowi Szymona, swemu słudze 14 łanów ziemi we wsi                                                                                  Kręcko   – miejscowość jest w nim wzmiankowana jako Grancze. Od tego czasu Kręcko                                                                                    stanowiło dobra szlachec­kie. W 1334 Mikosz z Kiebłowa (Kębłowa), pochodzący z rodu Jeleni-                                                                          Niałków, podarował Kręcko swojemu rycerzowi Benczowi de Noblisczicze, najprawdopodobniej                                                                        pochodzącemu z Nebelschütz na Łużycach. Wówczas też odnotowano nazwę wsi Cranczsko. Później przez dłuższy czas jej właścicielem była rodzina Nadelwiczów-Kręskich.

Miejscowość odnotowana została wielokrotnie w archiwalnych dokumentach sądowych w sprawach karnych, cywilnych i majątkowych. W pierwszej połowie XV wieku właścicielem wsi był Materna Budziszyn. W 1416 odnotowany został w dokumentach procesowych, w których pozwał Fryderyka Lesta z Koźminka o to, że Fryderyk wraz z 18 szlachcicami najechał Kręcko i zadał Maternie 9 ran. W 1440 roku Materna Budziszyn-Kręcki, właściciel miejscowości, poprosił króla Polski Władysława Warneńczyka o pozwolenie na                                                        założenia we wsi miasta na prawie magdeburskim. Król przyznał mu prawo lokacji oraz nadał przywilej                                              organizowania targu co czwartek oraz dwudniowego, na dzień św. Wawrzyńca, przypadającego 10 sierpnia                                            jednak ostatecznie nie doszło to do skutku. W 1554 roku rodzina Radelwiczów(Nadlewiczów)-Kręskich,                                              do których w tym czasie należała wieś, założyła w niej gminę ewangelicko-augsburską i wybudowała kościół                                                        dla wyznawców tej religii. Rodzina Nadelwicz (Nadelwitz) miała przybyć do Wielkopolski w XV wieku                                                              z Łużyc Górnych i osiąść we wsi Kręsko. Od tej wsi mieli przyjąć nazwisko odmiejscowe Kręski. Pisali się                                                      także Nadelwicz Kręskimi. Posiadali także dobra w miejscowościach Chlastawa i Kosieczyn. Rodzina miała                                                      od XVIII wieku posługiwać się tytułem hrabiowskim, zatwierdzonym w 1843 roku w Prusach. 

W 1570 roku sprzedali Kręcko Jerzemu Dziembowskiemu. W rękach Dziembowskich, polskiej rodziny szlacheckiej wyznania protestanckiego, Kręc­ko wraz z pobliskim Brudzewem pozostało przynajmniej do końca XVIII wieku. Trzy portrety Dziembowskich: Zygmunta (zmarł w 1674 roku), Bogusława (zmarł w 1728 roku) i jego synowej, Anny Ludwiki z Bukowieckich Dziembowskiej (zmarła w 1772 roku), znajdują się w Muzeum Literatury im. Adama Mickiewicza w Warszawie, w Międzyrzeczu zaś przechowywany jest bardzo uszkodzony portret Baltazara (zmarł w 1672 roku) i brata Zygmunta, kapitana wojsk królewskich, który zginął na Ukrainie w 1674 roku, w wieku dwudziestu trzech lat. Inne eksponaty pochodzące z Kręcka, tzn. portret, tablica inskrypcyjna i blachy herbowe żony Bogusława - Joanny Jadwigi z Mieleckich Dziebowskiej (zmarłej w 1755 roku), eksponowane są w Muzeum Okręgowym w Lesznie.

W 2. poł. XIX wieku majątek został własnością Ericha von Tiedemanna. Ród von Tiedemann dys­ponował tymi dobrami do zakończenia II wojny światowej.

W latach 80. XIX wieku Kręcko wraz z folwarkami Stradzewo i Winnica miało łączną po­wierzchnię gruntów 936 ha, z czego około 590 ha liczyły grunty orne, ponad 230 ha lasy, a ponad 80 ha łąki. W folwarku działała gorzelnia parowa, a w folwarku Smardzewo pro­wadzono hodowlę owiec.

W drugiej połowie XIX wieku w Kręcku powstał nowy kościół ewangelicki, ufundowany przez ówczesnego właściciela wsi – Ericha von Tiedemanna.

Założenie folwarczne w Kręcku powstało prawdopodobnie na przełomie XVIII i XIX wie­ku.                                                                        Dwór wybudowany został na początku XIX stulecia dla rodziny Dziembowskich.                                                                                          Nie­co wcześniej, bo w końcu XVIII wieku, założono niewielki park krajobrazowy.                                                                                          Kiedy oko­ło 1850 roku na jego terenie von Tiedemann wzniósł okazały neogotycki pałac,                                                                      dotych­czasową rezydencję zdegradowano do roli oficyny, w której ulokowano mieszkania                                                                    dla pra­cowników folwarku oraz pomieszczenia gospodarcze.

                                                                        Dawna siedziba, pozbawiona wyraźnych cech stylowych, rozplanowana jest na rzucie                                                                                        pro­stokąta, z wnętrzem w układzie dwutraktowym. Elewacja frontowa zwrócona jest                                                                                        w kie­runku południowym. Budynek wzniesiony jest częściowo w konstrukcji szachulcowej, z                                                                              murowaną z cegły częścią wschodnią, dobudowaną w końcu XIX wieku. Parterowy obiekt                                                                                nakrywa dach naczółkowy z wystawkami. Gładkie, tynkowane elewacje przepruwa­ją jedynie                                                                              nieregularnie rozmieszczone otwory okienne.

                                                                        Po II wonie światowej majątek w Kręcku upaństwowiono i oddano w użytkowanie Gospo­darstwu Hodowli Roślin podległemu GHR w Kosieczynie. W dworze ulokowano miesz­kania dla pracowników gospodarstwa. W wyniku wielokrotnych przebudów rezydencja zatraciła cechy stylowe. Nadal pełni funkcję mieszkalną.

Przed II wojną światową w miejscowości funkcjonował folwark, zajmujący się głównie hodowlą owiec, oraz gorzelnia. Funkcjonowały także urząd stanu cywilnego i parafia ewangelicka. Według spisu z maja 1939 roku wieś liczyła 440 osób (w zdecydowanej większości ewangelików).

Wspomniany neogotycki pałac, wybudowany przez von Tiedemannów, został zniszczony przez wojska rosyjskie w 1945 roku.

Na końcu wsi do niedawna był jeszcze cmentarz protestancki z zachowanymi nagrobkami, które - niestety zostały wywiezione w 1995 roku przez szabrowników. Po drugim cmentarzu, położonym w lesie, zachowało się tylko ceglane ogrodzenie.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa zielonogórskiego.

Od 1930 roku we wsi funkcjonował przystanek kolejowy, który ostatecznie został zlikwidowany i rozebrany w 2013 roku.

Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisane są:

kościół ewangelicki, neogotycki z 1880 roku.

zespół dworski i folwarczny, który powstał prawdopodobnie na przełomie XVIII i XIX wieku, a wznieśli                                                            go Dziembowscy na początku XIX stulecia, w skład którego wchodzą:

dwór, murowano-szachulcowy z XIX wieku jest murowanym, częściowo szachulcowym budynkiem,                                                        założonym na planie prostokąta. Pod koniec XIX wieku została dostawiona wschodnia część,                                                                      którą wymurowano z cegły. Ten parterowy obiekt, nakryty dachem naczółkowym z wystawkami,                                                            pozbawiony jest jakiegokolwiek detalu architektonicznego.

                                                          Mieszkańcy Kręcka uczestniczyli w I wojnie światowej służąc w armii pruskiej. Kilku z nich poległo w                                                                  walkach, a ich pamięć uczczono w 1926 r. pomnikiem przy zborze ewangelickim. Pomnik wykonany z                                                                piaskowca zachował się do dziś, ale w latach 80-tych zatarto widniejące na nim napisy.

                                                HISTORIA KOŚCIOŁA

                                                           Kościół katolicki w Kręcku istniał już w XIVw. Od 1334r była tu parafia, mająca kościół filialny w                                                                         Koźminie.

                                                           Z 1494r pochodzi informacja o profanacji świątyni. Pleban Wojciech musiał zadbać, by kościół został na                                                             nowo poświęcony przez sufragana poznańskiego. W 1553r w Kręcku powstała gmina ewangelicka i                                                                   działała tam nieprzerwanie aż do 1939r Werner opisując historię parafii ewangelickich w prowincji                                                                     poznańskiej, zamieszcza następującą informację:                                                                      Założycielami gminy i budowniczymi kościoła ewangelickiego (w Kręcku) byli ziemianie z rodu                                                          Radlewicz-Kreskich. Łukaszewicz opisuje wizytacje z XVII i XVIII wieku: „Przed reformacją                                                                    znajdował się w tej parochii kościół w Kręsku, którego filią był kościół w Koźminku.                                                                                        Ale w XVIw. zajęli ten kościół protestanci     i nie był on jeszcze w roku 1640 odzyskanym.                                                                      Albowiem wizyta z tego rodu Branieckiego mówi: we wsi Kręcko kościół niegdyś parochialny,                                                                zajętym jest przez dziedzica wsi urodzonego Dziembowskiego heretyka. Powiadają,                                                                                        że w kościele tym jest obraz cudowny Najświętszej Maryi Panny i obrazy innych świętych,                                                                                 i że ma kościół w Koźminku. Jeszcze w 1738r. w czasie wizyty Pawłowskiego znajdował się                                                                            kościół w Kręcku w rękach protestantów, a wieś należała do Dziembowskich, z którymi                                                                            toczył się proces o oddanie kościoła kręskiego, jako niegdyś fundacyi katolickiej.

Wspomniany spór o kościół w Kręsku wszczął katolicki proboszcz z sąsiedniego Kosieczyna                                                                               i zażądał od ewangelickiej gminy płacenia dziesięciny i opłat kościelnych. Jednakże sąd                                                                                  w Poznaniu nie przyjął tych żądań.

W XVIII Zbigniew i Bogusław Dziembowscy przed Trybunałem Koronnym w Piotrkowie                                                                        dowiedli swego prawa do majątku w sporze z Ignacym Kręskim. Mimo to musieli zapłacić                                                                          grzywnę za to że zabrali do Piotrkowa dzwon i Obraz Najświętszej Marii Panny, które znajdowały się wówczas w kręskim kościele i pochodziły ze świątyni katolickiej.

W 1761r zapadł wyrok, na mocy którego kościół w Kręcku miał być zwrócony katolikom, ostatecznie sprawę rozstrzygnęła uchwała sejmowa z 1768r. przywracająca ewangelikom prawo do swobodnego wyznawania religii.

Na podstawie inwentarza Kohtego z 1879r. w Kręcku istniał kościół katolicki, który ze względu na groźbę zawalenia rozebrano. Autor pisze tak: „Stary kościół… był wzniesiony w konstrukcji ryglowej, wypełnionej gliną podobnie jak zbór w Chlastawie w połowie XVIIw. Więźbę dachową podtrzymywały dwa dębowe słupy, a wieża w dolnej części wypełniona cegłą, mogła być młodsza”.

Po wyburzeniu kościoła nabożeństwa przez jakiś czas odbywały się w szkole. Jednak wzniesiono nowy murowany kościół. Ta neogotycka budowla ufundowana i zaprojektowana była przez ówczesnego właściciela majątku w Kręcku – Ericha Tiedemanna. Koszt budowy zamknął się w kwocie 36000 marek.

Poświęcenia kościoła dokonał 6 sierpnia 1880r dr Wiesman z Munster, wuj fundatora. W 1882r. we wsi wybudowano dom parafialny.

W 1904r. parafia w Kręcku liczyła 568 wiernych.

W latach 1922-1926 kościół częściowo przebudowano.

Po 1945r. kościół w Kręcku nieprzerwanie znajduje się w granicach parafii w Kosieczynie, dekanat w Babimoście, archidiecezja zielonogórsko – gorzowska.

Po II wojnie światowej kościół był w dobrym stanie technicznym. Prace remontowe przeprowadzono dopiero w latach 80 i 90 tych. W 1984r. przeołowiono okna i naprawiono witraże (w pracowni pani Kośnickiej w Poznaniu). Wykonano nową instalację elektryczną. W 1999r. przełożono pokrycie dachu.

OPIS TECHNICZNY

Kosciół p.w. Przemienienia Pańskiego z Kręcka ma typowe dla świątyń neogotyckich rozplanowanie przyziemia, cechą charakterystyczną dla regionu jest tu jedynie miejsce usytuowania zakrystii – przy wschodniej ścianie prezbiterium.

Korpus nawowy założony na rzucie prostokąta o wymiarach 1940x 1480cm. Ma formę leżącego prostopadłościanu nakrytego dość wysokim dachem dwuspadowym. Szczyty dachu ze schodkowo – krenelażowymi attykami. Ściany długie wzmocnione – rytmicznie rozmieszczonymi (po 4 w każdej ze ścian) – przyporami o wymiarach 80x70 cm. Po stronie wschodniej -na osi- prezbiterium, mające formę trójbocznie zamkniętej apsydy, narożniki opięte również przyporami. Ma formę stojącego graniastosłupa przykrytego niezbyt wysokim dachem trzypołaciowym.  Do wschodniej strony prezbiterium dostawiona zakrystia, zbudowana na planie prostokąta, od strony wschodniej poprzedza ją przedsionek. Przykryta dachem dwuspadowym. Po zachodniej stronie korpusu nawowego na osi ustawiona wieża, wzniesiona na planie kwadratu. Ma formę stojącego prostopadłościanu nakrytego strzelistym, ośmiopołaciowym hełmem ostrosłupowym. Hełm wieńczy metalowy krzyż z elipsoidalną puszką u podstawy. Wieżę flankują przybudówki, zbudowane na planie kwadratów mających ścięte narożniki. Po stronie północnej w części wschodniej obejmującej skrajne przęsło przyporowe, usytuowany ryzalit o rozpiętości 680cm, poprzedza go niewielki przedsionek 180x130 cm. Do wnętrza świątyni prowadzą trzy wejścia: 1/ główne przez kruchtę w przyziemiu wieży, 2/ północne przeprute na osi ryzalitu i poprzedzone przedsionkiem, 3/ wschodnie do zakrystii, poprzedzone przedsionkiem.

Brak informacji o podpiwniczeniu czy istnieniu krypt. Wieża ma podział pięciokondygnacjowy zaś pozostałe części kościoła są jednokondygnacjowe.

Obiekt posadowiony jest najprawdopodobniej na kamienno - cegalnych ławach fundamentowych. Podmurówka tworząca cokół murowana z kamienia łamanego, zwieńczona jedną warstwą cegieł ułożonych na zrąb i nietynkowana. Ściany murowane z cegły ceramicznej na zaprawie wapiennej. Od strony wnętrza wyprawione słabym tynkiem wapiennym i pokryte farbą wapienno – klejową. Konstrukcja więźby dachowej typowa dla świątyń neogotyckich. Dach pokryty łupkiem. Orynnowanie z blachy ocynkowanej.

Przeprucia okienne korpusu nawowego i prezbiterium mają formę pełnołukowych triforiów o zestopniowanych nadprożach, zajmujących pola przęseł międzyprzyporowych. Okna w zakrystii mają formę stojących prostokątów przesklepionych odcinkowymi nadprożami. Zróżnicowane formy mają otwory okienne w wieży i flankujących ją przybudówkach. Nadproża otworów okiennych 2 kondygnacji wieży mają formę łuku trójlistnego, 3 i 5 kondygnacji łuku pełnego, w przybudówkach i 1 kondygnacji nadproża ostrołukowe, w  2 kondygnacji odcinkowe. Przeszklenie okien stałe w stalowych ramach osadzonych w otworach okiennych. Drobne szybki w układzie karo ujęte są metalowymi ramkami. W prezbiterium okna dekorują witraże o ornamencie geometrycznym.

Drzwi frontowe w zachodniej ścianie wieży dwuskrzydłowe spągowe zawieszone na dekoracyjnych zawiasach.. Ponad ślemieniem półkoliste trzypolowe nadświetle wypełnione witrażem (w środkowym polu wyobrażenie Matki Boskiej z Dzieciątkiem na ręku, w bocznych szybki w karo). Drzwi do przedsionka zakrystii jednoskrzydłowe, spągowe, zawieszone na zawiasach hakowo-pasowych. Pomiędzy kruchtą a nawą dwuskrzydłowe drzwi ramowo-płycinowe z naświetlami. Do zakrystii z prezbiterium prowadzą jednoskrzydłowe drzwi ramowo – spągowe. Utrzymana jasnobrązowa stolarka pochodzi z czasów budowy obiektu.

Na emporę i drugą kondygnację wieży prowadzą kręcone schody, wykonane z bloków granitowych umieszczone w obrębie południowej przybudówki wieży. Komunikację pomiędzy wyższymi kondygnacjami wieży zapewniają drewniane schody drabiniaste.

Salowe wnętrze kościoła i prezbiterium mające formę trójbocznie zamkniętej apsydy utrzymane jest w tonacji jasnokremowej. Wnętrze wykazuje jednolity neogotycki charakter stylowy. Zachodnia ściana szczytowa opięta emporą muzyczną, wspartą na czterech dekoracyjnie obrobionych słupach drewnianych. Balustrada empory pełna, płycinowa, rozdzielona na sekcje sterczynowymi słupkami o sfazowanych krawędziach. Wnętrze korpusu nawowego przykrywa drewniany, dwuspadowy strop belkowy, nagi. Strop nawy utzrymany jest w tonacji ciemnobrązowej. Prezbiterium nakrywa ceramiczne sklepienie krzyżowe, wyprawione tynkiem wapiennym i bielone. Kondygnacje wieży przykryte są drewnianymi, belkowymi stropami nagimi.

Podłoże nawy w części środkowej i prezbiterium stanowi posadzka z płytek kamionkowych, w bocznych częściach nawy posadzka ceglana. W zakrystii podłoga deskowa.

W prezbiterium, bezpośrednio za murowaną – pomalowaną na brązowo – mensą ustawiony jest okazały obraz, kopia Wniebowzięcia Rafaela, autorstwa I. Tischmeyera (1910r) ujęta neogotycką ramą z drewna dębowego (wieńczy ją wimperga z rozetą i pinaklami zdobionymi żabkami). Neogotycka jest również ośmioboczna kielichowa ambona nakryta baldachimem dekorowanym w narożnikach kwiatowymi sterczynami. Płyciny kosza ambony zdobione arabeskowym reliefem i rozdzielone kolumienkami o częściowo spiralnych trzonkach. W podobnym charakterze utrzymany jest również trójdzielny prospekt organowy zwieńczony wimpergowymi szczytami. Z XVIII wieku pochodzi cynowy krzyż ołtarzowy o cechach późnobarokowych, z wtórna figurą Chrystusa, wykonaną z brązu. Z końca XIX pochodzą również 2 mosiężne sześcioramienne żyrandole pająki i również mosiężna wieczna lampka. Na najwyższej kondygnacji wieży umieszczona jest dwuprzęsłowa dzwonnica kozłowa na stalowym łożu zawieszony jest dzwon spiżowy o średnicy 110 cm dekorowany na płaszczu delikatnym ornamentem roślinnym. W kościele zachowały się 2 żeliwne piece grzewcze wykonane prawdopodobnie w końcu XIX wieku w firmie Wasseralfingen, ich powierzchnia dekorowana jest reliefowym ornamentem arabeskowym (nóżki w formie lwich głów). Pod emporą ustawione 2 neobarokowe konfesjonały utrzymane w ciemnobrązowej tonacji wykonane w dziewiętnastym wieku.